Pathofysiologie van atherosclerose

Atherosclerose is een pathofysiologisch proces dat leidt tot cardiovasculaire ziekte zoals coronair lijden, cerebrovasculaire ziekten en perifeer vaatlijden. Atherosclerose is een chronische inflammatoire aandoening van de vaatwand die uiteindelijk tot plaquevorming en stenose van arteriën kan leiden. Nederland zijn cardiovasculaire aandoeningen de op een na meest voorkomende doodsoorzaak. Wereldwijd is dat zelfs nummer één.

De pathogenese van atherosclerose begint bij de accumulatie van LDL-cholesterol in de subendotheliale ruimte van de vaatwand. Hier wordt LDL geoxideerd. Monocyten migreren de plaque in en differentiëren zich tot macrofagen. Deze macrofagen fagocyteren het geoxideerde LDL en transformeren tot schuimcellen (foam cells), die inflammatoire cascades teweegbrengen en uiteindelijk leiden tot het ontstaan van atherosclerotische plaque. Het afsterven van schuimcellen zorgt voor een necrotische kern in de intima laag van de vaatwand. Kwetsbare plaques hebben een grote necrotische kern met een dun, fibreus, macrofaagrijk kapsel. Een ruptuur van zo’n kwetsbare plaque zorgt ervoor dat de trombogene kern van de plaque in contact komt met de bloedbaan. Dit zorgt voor een snelle trombusformatie. Dit trombus kan een acute occlusie van de coronair of cerebrale arterie veroorzaken en daarmee resulteren in een acuut coronair syndroom of een cerebrovasculair accident.

De pathogenese van atherosclerose is veelal een traag proces dat al op jonge leeftijd begint en pas op latere leeftijd aan het licht komt. Gedurende het leven zorgt blootstelling aan risicofactoren voor een hoger risico op hart- en vaatziekten. Preventie door behandeling van risicofactoren is daarom de hoeksteen in behandeling van cardiovasculaire ziekten.